برنامه ثبت بیماران نورومتابولیک مشترک با دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
ماده ۱- تعریف برنامه
ثبت بیماران نورومتابولیک یک برنامه جامع برای گردآوری، تحلیل و استفاده از دادههای مرتبط با بیماران مبتلا به اختلالات نورومتابولیک در ایران است. این اختلالات شامل گروهی از بیماریهای نادر ژنتیکی هستند که بهواسطه نقص در مسیرهای متابولیکی سلولها ایجاد میشوند و اغلب با تظاهرات عصبی و تکاملی همراه هستند. هدف از این برنامه، پایش و مستندسازی وضعیت این بیماران بهمنظور ارتقاء کیفیت تشخیص، درمان و برنامهریزی سلامت است.
ماده ۲- اهداف برنامه
* توسعه زیرساختهای نرمافزاری و سختافزاری جهت راهاندازی سامانه ثبت بیماران نورومتابولیک در سطح کشور
* تولید دادههای استاندارد، ساختارمند و قابل تحلیل در مورد بیماران مبتلا به اختلالات نورومتابولیک
* ارتقاء سطح دانش تخصصی تیمهای درمانی در مواجهه با بیماران نورومتابولیک
* ایجاد شبکه همکار بین مراکز تخصصی مغز و اعصاب کودکان و آزمایشگاههای تشخیصی در کشور
* تسهیل همکاریهای تحقیقاتی و بینالمللی در حوزه بیماریهای نادر نورومتابولیک
* حمایت از سیاستگذاری سلامت بر اساس دادههای واقعی از بیماران
ماده ۳- جمعیت هدف و گروههای هدف
جمعیت هدف شامل کلیه بیماران کودکی است که توسط متخصصین مغز و اعصاب کودکان بهعلت شک بالینی به اختلالات نورومتابولیک مورد بررسی قرار میگیرند. گروه هدف شامل:
* بیماران تأییدشده از نظر کلینیکی، تصویربرداری و بیوشیمیایی
* متخصصین مغز و اعصاب کودکان
* فلوشیپهای نورولوژی اطفال
* مراکز پژوهشی علوم اعصاب کودکان
* آزمایشگاههای بیوشیمی و ژنتیک پزشکی
ماده ۴- روش اجرا
* تهیه و تصویب پروپوزال نهایی برنامه ثبت
* تدوین فرمهای جمعآوری داده (CRF) توسط تیم علمی و مرکز ثبت
* آموزش کاربران سامانه ثبت (پزشکان، فلوشیپها، کارشناسان ثبت)
* بارگذاری اطلاعات بیماران توسط کاربران مجاز در سامانه اختصاصی
* پایش و بازخورد دورهای به مراکز ثبتکننده جهت بهبود کیفیت دادهها
ماده ۵- کنترل کیفیت دادهها
کنترل کیفیت دادهها بهصورت سهسطحی انجام میشود:
۱-کنترل کیفیت در مرحله جمعآوری دادهها:
* آموزش تخصصی کاربران ثبت در خصوص تکمیل فرمها
* استفاده از چکلیستهای بالینی و پاراکلینیکی هنگام معاینه بیمار
* تطبیق اطلاعات بالینی با مدارک تشخیصی مانند MRI و نتایج آزمایشگاه
* ثبت دادهها در حضور مسئول ثبت و فلوشیپ مربوطه
۲-کنترل کیفیت پس از ثبت دادهها (سطح دانشگاهی):
* بررسی صحت و کامل بودن دادهها توسط مسئول علمی دانشگاه
* شناسایی و اصلاح دادههای ناقص یا دارای تناقض
* بازخورد کتبی به ثبتکننده در صورت وجود اشکال در اطلاعات
* بررسی ماهانه نمونهای از دادههای ثبتشده و امتیازدهی به مراکز
۳. کنترل کیفیت در سطح مرکزی (مرکز تحقیقات اعصاب کودکان):
* ارزیابی علمی فرمهای ارسالی بر اساس معیارهای بالینی و تشخیصی بینالمللی
* تحلیل دادهها جهت شناسایی نقاط ضعف سیستم ثبت در کشور
* ایجاد بانک دادههای تمیز و نهایی برای پژوهش و گزارشدهی
* تهیه گزارشهای عملکرد فصلی برای هر مرکز مشارکتکننده
ماده ۶- تعهدات طرفین
-تعهدات مرکز تحقیقات اعصاب کودکان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
* طراحی سامانه ثبت و فراهمسازی نرمافزار مناسب
* آموزش تیم ثبت داده در دانشگاه طرف دوم
* ارائه مشاوره علمی در زمینه تدوین فرمهای ثبت
* بررسی و تحلیل دادههای ارسالشده توسط مراکز همکار
* برگزاری دورههای آموزشی و کارگاههای توانمندسازی
* حمایت در انتشار مقالات علمی و مشارکت در تألیف
-تعهدات دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی (مرکز همکار):
* تامین زیرساخت فنی برای اجرای ثبت (اینترنت، سیستم رایانهای، فضای کار)
* تأمین نیروی انسانی شامل پزشک ثبتکننده، مسئول ثبت و کارشناس پایش
* جمعآوری دقیق و مستند اطلاعات بیماران مطابق با پروتکل
* مشارکت در جلسات هماندیشی و ارزشیابی فصلی
* استفاده از دادهها برای تولید دانش و پژوهشهای دانشگاهی
ماده ۷- استفاده از نتایج و حقوق انتشار
* طرف دوم در تمام مقالات حاصل از دادههای ثبت، بسته به میزان مشارکت علمی، از حقوق نویسندگی برخوردار است.
* در صورت ارائه پروپوزال مستقل برای استفاده از دادههای موجود، پس از تصویب توسط کمیته راهبری، دسترسی به دادهها مجاز خواهد بود.
* مقالات منطقهای یا مرکز خاص باید با هماهنگی مجری اصلی و حفظ اصول اخلاق پژوهش منتشر گردد.
ماده ۸- ارزیابی و گزارشدهی
* گزارش عملکرد مراکز همکار هر سه ماه یکبار توسط مرکز ثبت مرکزی تهیه میشود.
* امتیازدهی به مراکز بر اساس کمیت و کیفیت دادههای ثبتشده، نرخ خطای داده، همکاری آموزشی، و تولیدات پژوهشی انجام خواهد شد.